domingo, 8 de marzo de 2020

Argentinako ume lapurtua naiz


Argentinako ume lapurtua naiz 
(1976-1982)




Ume lapurtua izan nintzen.(1)Zoaz esteka honetara!


Sarrera honetan aurkeztu nahi dizuet ikasle batzuen lana. Oso lan hunkigarria egin dute.

Egin behar zuten lan boluntarioa hauxe zen:

1. Zoaz Argentinako Videla generalaren garaiko diktadurara... Emakume disidenteei lapurtutako ume bat zara. Hazi zara.
2. Erredaktatu testua zure esperientzia kontatzen. 
3. Agertu behar dena: zer gertatu zaizu? Zein eskubide bortzatu dizute? Noren laguntza izan duzu? Zein epaitegitara joan zaitezke? Zer nolako nazioarteko Itunek babesten zaituzte?
4. Egin bideo bat egoera salatzeko.




Esteka honetan, lanaren atal batzuk ekarri dizkizuet, eta asko eskertzen diot J. Arias-i eta Alex C-ri egindako lanagatik.

Lan honetan landutako edukinak:
Adierazteko edukiak: Diktadurak, neo-liberalismoa, Gerra Hotza, Giza Eskubideak.
Prozedurazko edukinak: Nola defendatu giza eskubideak? Nola egin ahozko bat? Ahozko bat prestatzeko testua. Ikerketa lana egiten ikastea.
Jarrerazko edukinak: Enpatia, demokrazia baloratzea, giza eskubideak balioestea.






"Gaur 40 urte pasatu dira jada nire jaiotzetik, hau da: gaur nire urtebetetzea da. Baina ez dut hau idazten nire urtebetetzeari buruz hitz egiteko, Videlaren diktadurari eta ume lapurtuei buruz baizik. 1980-an nire ama bahitu zuten -nire erruz-, militarrek umeak nahi zituzten eta nire ama haurdun zegoen. Era klandestinoan jaio nintzela badakit eta nire ama erahil zutela. Nire amamak esan dit. Nire amama "Plaza de Mayo-ko amama" izeneko elkartekoa da. Plaza Mayo-n emakume eta umeen amamak eta amak biltzen ziren injustizia hau salatzeko. Militar baten umea izan naiz urte askotan baina orain dakit nor den nire amama biologikoa eta bizitza arrunta daukat.

Bizitza ona daukat, nire familia maite dut, baina ez dut ahaztuko pasatu zen guztia: memoria izan behar dugu. Nire amaren, nire familiaren eta ere nire giza eskubideak bortxatuta izan ziren lehen momentutik eta hori onartezina da. Giza eskubideak lehenengoa dira, halaber, hasteko nire ama bahitzean askatasuna lapurtu zenizkiguten. Horrez gain, nire ama hil zuten: bizitzaren eskubidea kendu zioten. 

Beste alde batetik, nire aita atxilotuta zegoen bere ideologiagatik, orduan pentsatzeko askatasuna eta epaiketa justu bat izateko eskubidea ere kendu-bortxatu zioten diktadurako militarrek. Nire kasuan eskubide asko ere bortxatua izan ziren. Haien artean: Askatasuna, nire aita amarengandik aldendu zuten, tratu txarrak jasan nituen batez ere jaiotzan, ume lapurtua bainaiz: beraz, nire familian Estatuko militarren esku hartze injustua jasan genuen gure  bizitza pribatuan.

Videlaren diktaduraren urteetan bortxatutako eskubide guzti hauek itun desberdinetan bilduta zeunden. 

1948ko Giza Eskubideen aldarrikapen Unibertsalean eta 1959ko umeen eskubideen konbentzioan aurki ditzakegu. Itun hauek artikuluetan bananduta daude eta guri bortxatu zizkiguten eskubideak hurrengoak dira: (...)

Pentsatzeko askatasuna - 18. artikulua “Toda persona tiene derecho a la libertad de pensamiento, de conciencia y de religión; este derecho incluye la libertad de cambiar de religión o de creencia, así como la libertad de manifestar su religión o su creencia, individual y colectivamente, tanto en público como en privado, por la enseñanza, la práctica, el culto y la observancia.”




Epaiketa justu bat izatea - 11. artikulua “Toda persona acusada de delito tiene derecho a que
se presuma su inocencia mientras no se pruebe su culpabilidad, conforme a la ley y en juicio público en el que se le hayan asegurado todas las garantías necesarias para su defensa.

2. Nadie será condenado por actos u omisiones que en el momento de cometerse no fueron
delictivos según el Derecho nacional o internacional. Tampoco se impondrá pena más grave que la aplicable en el momento de la comisión del delito.”
(...)

Gurasoekin bizitzea - 9. Artikulua “Es un derecho del niño vivir con su padre y su madre,
excepto en los casos que la separación sea necesaria para el interés superior del propio niño.
Es derecho del niño mantener contacto directo con ambos, si está separado de uno de ellos o de los dos. Corresponde al Estado responsabilizarse de este aspecto, en el caso de que la separación haya sido producida por acción del mismo.”
(...)

Gertatu zena onartezina da eta horregaitik, horrelako zerbait gertatzen bazaizue salatu behar duzue ni bezala. Nire kasuan giza eskubideen bortxaketa “Juicio a las juntas”-en salatuta izan zen. Argentinako justizia zibilak diktadurako militarrak epaitu zituen 1985an giza eskubide ugari bortxatzeagatik.

Raúl Ricardo Alfonsín hau egin zuena izan zen eta epaitegi hauetara 9 militarrak eraman zituen, haien artean, Videla generala. 4 absolbitu (barkatu) zituzten eta beste 5-tak kondenatu egin zituzten.

Nire kasua salatzeko eta beste 9000 gehiago CONADEP sortu zuten, batzorde bat eskubideen bortxaketak salatzeko eta ikertzeko.
Ez isildu, beldurra izan arren giza eskubideen bortxaketak salatu behar dira zeren eta onartezina da. Eskubideak defendatzeak lehantasuna izan behar du eta ezin dugu onartu familia askoren sufrimendua".

J. Arias.



No hay comentarios:

Publicar un comentario

Arauak apurtu?

  Arauak apurtu? Giza Eskubideen Historia Kaixo, historiagileok!! Zer moduz? Urte honetan egin dugun prioektua  aurkeztu nahi dizuet gaur. H...