domingo, 6 de marzo de 2022

Nepotismo-rik ez!

  “Gobernura helduko banintz, lekurik hoberenetan lagunak jarriko nituzke. Seguru nago oso ondo egingo luketela, ondo ezagutzen ditut eta!”.

·      Politika-modu horri "nepotismoa" deitzen zaio, eta demokraziaren aurkakoa da. Antzinako Erregimenaren eta Europako iraultza liberalen amaierarekin, Estatu Liberala eraikitzen hasi zen herrialde askotan. Prozesu hori hainbat unetan gertatu zen. Espainian, adibidez, 1812an, Napoleonen Inperioaren aurkako gerraren testuinguruan, lehen konstituzioa onartu zuten Cadizen, absolutismoarekin amaitzeko. Ondoz ondoko iraultza-boladek (1820, 1830, 1848…) Europako erregimen autoritarioekin amaitu zuten.

·      XIX. mendearen aurreko erregimen absolutistetan, erregeak bere lagunak jartzen zituen gobernu-postuetan, aberatsenak eta dirudunenak, egundo kontra egingo ez ziotenak. Iraultza liberal eta nazionalistekin iritsi ziren nazio-estatuak Europara XIX. mendean. Herritarrak konturatzen hasi ziren gizartea zuzentzeko prozesua herriak berak erabaki behar zuela, botoa emanez. Eta horrela sortu zen sufragioa, lehenik gutxi batzuentzat, eta gero gizon guztientzat (gizonentzat bakarrik). Eta esparru publikoko lanpostuak -politikoenak- demokratikoki aukeratzen ziren, hauteskundeetan. Eta administrazio publikoan funtzionarioa izateko  gaitasun-azterketa batean frogatuta lortu behar zituzten hautagaiek: halaxe sortu ziren mediku, maisu-maistra edo poliziaren plaza publikoak.






No hay comentarios:

Publicar un comentario

Arauak apurtu?

  Arauak apurtu? Giza Eskubideen Historia Kaixo, historiagileok!! Zer moduz? Urte honetan egin dugun prioektua  aurkeztu nahi dizuet gaur. H...